Zijn hoofd gaat altijd door. Daarom moet hij optreden, ook als hij niet op de planken staat. Anders wordt hij gek. Een zoektocht naar de diepere zielenroerselen van Hans Teeuwen.
Vrienden van je vertellen vol ongeloof over je aantrekkingskracht op vrouwen. Dan fietst er een meisje langs en weet jij haar binnen dertig seconden van haar fiets te kletsen om koffie te gaan drinken. Je kunt het geen versieren meer noemen, het is eerder betoveren, zeggen ze. Hoe doe je dat?
Je denkt toch niet dat ik daarover ga praten?
Waarom niet?
Als ik iets lelijk vind, is het wel als mensen een emotionele striptease doen in een interview. Wat kan mij dat nou schelen. Laatst keek ik naar een oud interview van Ischa Meijer waarin Lee Towers over zijn vader zat te vertellen. Maar dat interesseert me allemaal geen reet. Ik heb ook wel eensvan die vragen gehad als (zet zalvende stem op): ‘En dat kleine jongetje, is dat er nog?’ Dat kleine jongetje? Donder toch op man! Het gaat altijd over het GE-VOEL. Gelukkig denk ik dat het psychologiserende interview zijn beste tijd heeft gehad.
Wat vind je er zo lelijk aan?
Het is vooral die verslaving aan publiciteit die je bij sommige mensen ziet die ik pathetisch vind. Echt gênant. Op een bepaald moment hebben ze echt niks meer te vertellen en trekken ze al hun kleren uit. En als die uit zijn, denken ze: o, wat heb ik nog meer? Ah, mijn ingewanden, zal ik die dan ook maar laten zien? Kijk, kijk, kijk! Dat is een tredmolen waar ik niet in terecht wil komen. Ik krijg ook altijd spijt als ik een interview toezeg. Ze zeggen dat je spijt krijgt van de dingen die je niet doet, maar ik heb nog nooit gedacht: kut, had ik toen dat interview met de 'Margriet' maar wel gedaan. Wat een gemiste kans. Hè! Ik ben ijdel genoeg om aandacht leuk te vinden maar ik hou daar toch altijd een beetje rauw gevoel aan over. Voor mij is het puur zakelijk, al weet ik dat het ergens een beetje oneerlijk is, wel interviews geven en tegelijkertijd niks willen zeggen.
Laat ik dan iets algemeners over vrouwen vragen. Wat is volgens jou het grootste misverstand dat vrouwen over mannen hebben?
Ik denk dat vrouwen mannen juist best goed doorhebben. Doordat mannen maatschappelijk gezien altijd meer macht hadden, hadden ze niet zo veel te verliezen, en hoefden ze niet zo geheimzinnig te doen. Vrouwen daarentegen hadden heel lang niks te vertellen en moesten daardoor manipulatiever te werk gaan om toch te krijgen wat ze wilden. Zo zal de vrouw ook, als ze de man eenmaal aan de haak heeft geslagen, als eerste datgene kapot maken waardoor ze werd aangetrokken. Want dat maakt hem natuurlijk ook aantrekkelijk voor andere vrouwen en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Haha!
In je shows vertoonde je een tamelijk cynische kijk op de liefde. Hoe zie jij de liefde nu?
Nou ja, dat was hoe ik het toen zag. Maar het is natuurlijk aan verandering onderhevig. Kijk, over het hele onderwerp liefde of de verhouding tussen mannen en vrouwen kunnen we tien uur praten. En morgen kunnen we gewoon weer overnieuw beginnen, je raakt er namelijk nooit over uitgepraat. Want vrouwen zijn wezenlijk anders dan mannen. En omdat jullie anders zijn dan wij, zullen we elkaar nooit echt helemaal begrijpen. Daardoor blijven we ook geïnteresseerd in elkaar. Want op het moment dat je iets helemaal begrijpt, is de kans vrij groot dat je je interesse verliest.
Geloof jij dat het mogelijk is in een langdurige relatie, zonder de spanning van de begintijd, er een goed seksleven op na te houden? Of is dat een gecultiveerd iets?
Ik denk dat het sowieso vrij uitzonderlijk is dat mensen de rest van hun leven gelukkig met iemand kunnen zijn. En of de seks dan ook nog goed blijft? Ik weet het niet. Niemand is namelijk eerlijk over seks. Zelfs niet in onderzoeken volgens mij. Ik weet wel dat iets nieuws, iets onverwachts, natuurlijk altijd spannend is en doorgaans erotischer dan het bekende. Dus dat maakt het er wel lastig op in een langdurige relatie. Maar ja, dan wordt de vraag: wat vind je belangrijker? Veiligheid of spanning, sensatie en opwinding? Die keuze wordt bepaald door hoe bang je bent om alleen te zijn. Natuurlijk zijn er ook heel veel mensen die proberen een beetje van dit en een beetje van dat. Via heel veel rationaliseren en praten wordt dan een poging gedaan om allerlei oerinstincten in bedwang te krijgen. Maar dat is volgens mij een heilloze weg, want die instincten zitten er nou eenmaal. Daarom denk ik ook dat over duizend jaar het hele fenomeen van seksuele jaloezie niet meer bestaat. Want eigenlijk is dat een soort onmogelijk iets.
Je optredens doe je met zoveel energie dat je na afloop liters vocht uit je jasje kunt wringen. Beleef jij de liefde ook zo intens?
Nou, er is wel een groot verschil tussen het werk en de liefde. Het voordeel van werk vind ik dat je dat helemaal in de hand hebt. Soms sta ik op het podium, en voel ik dat ik het publiek naar m’n hand zet en dat ze met me meegaan. Dat is heerlijk. Die controle heb je nooit in liefde en relaties.
Je hebt al jaren een vriendin met wie je een heel gelijkmatige relatie hebt. Denk je als je op straat loopt eerder aan hoe een grap beter kan of heb je ook weleens de gedachte: ik ga vanavond lekker andijviestamppot maken voor mijn meisje?
Andijvie....(lange stilte) ...Nee, sorry, ik ga dat niet doen. Ik ga niet over mijn relationele privéleven praten. Ik wil alleen maar dvd's aan naïeve vrouwen verkopen!
De lezeressen van Red zijn anders bovengemiddeld intelligent.
Haha, en dat geloof jij? Over naïef gesproken. Laat ik tegen de lezeressen zeggen: Meiden, volgens mij kunnen jullie je tijd veel beter besteden dan met het lezen van vrouwenbladen. Maar als je het leuk vindt, doe het gerust. Als het handwerk en het huishouden er maar niet onder lijden. Zolang het huis aan kant is en er staat een pot eten op tafel, kunnen jullie wat mij betreft doen wat je wilt. Vrijheid blijheid, zeg ik dan.
Maar nee, ik heb er natuurlijk alleen maar bij te verliezen door uitgebreid mijn diepere zielenroerselen aan de wereld kenbaar te maken.
Mannen hadden toch niets te verliezen omdat ze de macht in handen hadden?
Jawel, toch wel. Zoals ik net zei: op het moment dat je iets hebt doorgrond, verliest het je interesse. Dus als ik nou volledig mijn ziel op tafel leg, zal het publiek haar interesse in mij verliezen. Dan hebben ze dat boekje op een gegeven moment wel uit.
Het Ivo Niehe-principe?
Ivo Niehe! Nou ja zeg, dat is echt... Jezus Christus, ik ben wel eens eerder beledigd, maar dit....
Nou ja, Ivo huldigde lange tijd hetzelfde standpunt en gaf daarom nauwelijks persoonlijke interviews.
Hmm, wat heeft die nou te verbergen? Wat zou die in zijn keldertje hebben liggen? Heb je zijn theaterprogramma weleens gezien? Jezus Christus man. (Zingt met keurige intonatie): "Een allochtoon...." Dat is echt waar, haha, zo gaat één van zijn liedjes. En dan een paar van die integere pianoakkoordjes erbij... Dat is echt fantastisch, wat heb ik daar om gelachen!
Maar er zijn toch ook mensen, ik noem een Heleen van Royen, die het publiek door en door kent en die nog steeds interessant bevonden worden.
Ja, maar zo'n soort artiest ben ik niet. Ik ben niet vies van aandacht, maar mijn grootste angst is dat mijn werk erdoor in gevaar komt. Dat is waar het om gaat.
Hoe reëel is die angst?
Nou ja, het zal waarschijnlijk wel een irrationele angst zijn. Maar ik ben gewoon bang dat ik opgeslokt word door oninteressante dingen, mijn concentratie verlies, en daardoor mijn werk niet meer goed doe. En ik ben bang dat ik dan in één keer door alles en iedereen word uitgekotst. Zeker, iedere artiest geilt op aandacht, maar als het over je privéleven gaat, vind ik het om die reden griezelig worden.
Laten we het dan over je werk hebben. De film ‘Gewoon Hans’ waarin jij de hoofdrol speelt, gaat over een hardcore Hans Teeuwen fan wiens dochter psychisch in de war raakt. Heb jij veel last van dat soort fans?
Mondjesmaat. Er zijn veel mensen die mij nadoen, maar nooit waar ik bij ben. Er is nog nooit iemand voor mij gaan staan die zei: ‘Moet je eens horen hoe goed ik jou na kan doen’. Toevallig belde er laatst wel een Limburgse man aan met zijn zoon. (Zet Limburgs accent op): "Ja, hallo? Hans Teeuwen? Wij komen voor een handtekening". Ik zeg: Het is wel een beetje ongebruikelijk om daarvoor aan mijn deur te komen. Die man: "Ja, maar hoe moeten wij anders met jou in contact komen?" Ik zeg: ja maar ik ben in bespreking, ik durfde ze niet eens af te poeieren, dus toen zeiden ze: "O, nou dan komen we later wel terug." Gelukkig hebben ze dat niet gedaan.
Naast die film is er een dvd uit van je optredens in Londen, een dvd-box met al je Nederlandse werk, een cd en een boek met liedteksten. Wat doe je met het geld dat dat allemaal op gaat brengen?
Niet zo veel.
Hou je bijvoorbeeld van mooie auto's?
Nee, ik leef eigenlijk best sober. Het meeste geld gaat op aan taxi's en eten in restaurants. Ik koop geen spullen, ik heb geen auto, maak ook geen verre reizen, dus ik maak niet echt overdreven veel geld op. Het is me ook niet om het geld te doen. Als ik snel rijk had willen worden, had ik gewoon nog één of twee tournees moeten doen in Nederland, dan was ik echt helemaal binnen geweest. Daar word je namelijk steenrijk van. Als ik in Engeland doorbreek, dan verdien ik ook veel, maar dat is allemaal heel risicovol. En iets als jazzmuziek maken is bepaald geen geldmijn.
Toen je vijf jaar geleden stopte met optreden in Nederland omdat je het vaste rondje langs de Hollandse theaters wel gezien had, zei je dat je doodmoe was. Voor elke voorstelling dacht je: kon ik maar lekker thuisblijven. En na elke voorstelling was je zo uitgeput dat je tijdens het slotapplaus alleen maar dacht: Goddank, ik mag naar huis. Is dat gevoel nu verdwenen?
Dat heb ik nog steeds wel, maar langzaam maar zeker wordt dat minder. Maar dat is altijd als je dingen opstart, en zeker zoals nu in Engeland. Het is nogal wat om voor een onbekend publiek in een vreemde taal op te treden. Maar de manier om het minder eng te maken is nou eenmaal door het zo vaak te doen dat je er zekerder in wordt. Alleen dat is een pittige weg.
Volgens je vrienden gaat de show bij jou altijd door. Ze vertelden dat je altijd optreedt, ook buiten het podium publiek nodig hebt. Omdat je hoofd constant doorgaat. Ze zeiden zelfs dat je ontspoort als je je niet op een podium kunt uiten. Kun je die gedachten weleens stoppen?
Nee. Dus af en toe neem ik een slaappil als het echt niet anders kan. Of ik blow. Maar daar heb ik een heel strikt regime in.
Vind je het an sich wel lekker dat je hoofd de hele dag doordraait?
Nee, maar onze hersenen zitten nu eenmaal zo in elkaar dat we toch gedachten blijven produceren, of dat nou goed voor ons is of niet, daar kunnen we niks aan doen, dat is een tekortkoming van de schepping, we zijn een slachtoffer van onszelf. En dan kun je het maar beter richten op iets wat ergens toe leidt. Zoals het maken van een film of het bedenken van een voorstelling. En als dat af is, begin je met iets nieuws. Het geeft je leven ook structuur. Je komt erdoor met mensen in aanraking en het is leuk om over na te denken. Anders ga je navelstaren. En alles dooddenken.
Ben je gelukkig?
Het gaat nu wel goed met me. En dat komt volgens mij omdat ik veel aan het werk ben. Lange tijd werkte ik steeds toe naar de periode dat ik even niks hoefde. Maar ik ben erachter gekomen dat werken zelf leuk moet zijn. En hoe meer ik werk, en hoe meer ik accepteer dat dat nou eenmaal is hoe ik ben, des te ontspannender ben ik.
Denk je dat je ooit kinderen wilt?
(Begin te zingen:) I don't know. You stick around, it may show, I don't know.... Ik heb vrij slap zaad hoor. Misschien leuk voor de kop? Hans Teeuwen heeft slap zaad.
Of is je werk daarvoor te belangrijk?
Neuh, het is niet zo het werk mij zou beletten om kinderen te nemen. Je kunt de vrouw er toch voor later zorgen, haha. Dan breng ik het geld binnen. En af en toe komt papa dan even spelen met de kinderen. Dan komen ze op mijn rug zitten of zo. En dan ga ik weer naar mijn werk. Ideaal!
Stel dat je niet meer zou kunnen werken...
Dat is de hel. Niks maken is de hel. Creatieve dingen maken, dat is waar het om gaat voor mij. Als ik dat niet meer zou kunnen, is de lol er wel een beetje af.
Je houdt niet van psychologiserende interviews. Hoe zit dat met psychiaters, voel je daar wat voor?
Ik ben een tijd bij een psychiater geweest, een vrouw nota bene, en dat was heel gezellig. Het is gewoon heel veel praten totdat je denkt: jezus, wat ben ik nou weer aan het lullen. En dan hou je er weer mee op.
Ben je er een ander mens door geworden?
Weet ik niet. Het zou lullig zijn te zeggen dat ik er niks aan heb gehad. Dat geouwehoer kan inzicht geven op de lange duur. Je leert jezelf er versneld door kennen.
Wat is het meest interessante wat je over jezelf te weten bent gekomen?
... Dat ik een frele knaap ben die in principe goed is voor dieren, maar die zich realiseert dat het wel van twee kanten moet komen. Dat geldt trouwens ook voor gehandicapte kinderen. Kennelijk bestaat de indruk dat die vanzelfsprekend op mijn sympathie kunnen rekenen. Maar zo is het natuurlijk niet! Ik laat niet met me sollen, zeg!